Canto-gau(-boufoun)
Anacamptis morio subsp. picta
Orchidaceae
Noms en français : Orchis bouffon, Orchis orné.
Descripcioun :Lou canto-gau-boufoun, trachis dins li relarg caud e umide, au nostre, pulèu sus li terraire safrous. Se recounèis à si tepalo de coustat que fan un casque rega de verd. Lou centre de la labreto, di tres partido e souvènt plegado, èi blanc picouta de rose e rose sus li coustat. La subsp. picta aqui presentado, a de pichòti flour emé un casque que fai pas mai de 8 mm.
Usanço :Lou tubercule caup de mucilage emplega contro li mau de vèntre. Se dis que li canto-gau sarien acalourant (principe di signature).
Port : Erbo
Taio : 5 à 30 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Anacamptis
Famiho : Orchidaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 8 à 11 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Terraire safrous
- Prado umido
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Anacamptis morio subsp. picta (Loisel) Jacquet & Scappat., 2003
Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786